Hemoroid (Basur) Nedir ?
Hemoroid makat bölgesinde yer alan damarların genişlemesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Halk arasında basur yada mayasıl olarak bilinir.
Hemoroid Belirtileri Nelerdir ?
- Makatta ele gelen şişlik
- Makattan kanama ( taze kırmızı renkli)
- Ağrı
- Yanma
- Makatta ıslaklık hissi
Hemoroid Neden Oluşur ?
- Kabızlık ve ishal
- Gebelik ve doğum
- Dar kıyafetler
- Uzun süre çömelmek
- Uzun süre ıkınmak
- Ağır kaldırmak
- Hareketsiz yaşam
Bu durumlar makat bölgesindeki basıncı artırarak hemoroid oluşumuna neden olur.
Hemoroid Tanısı Nasıl Konulur ?
Genellikle rektal bölge muayenesi ile tanı konulur. Fakat kanamaya neden olan durum muayene ile net olarak ortaya konulamayan hastalara “Rektoskopi” adı verilen, makatın muayene sırasında görülemeyen iç kısmına bakılması işlemi önerilir.
Tedavi aşamasından önce şikayetlere neden olabilecek perianal fistül , perianal apse , anal fissür ve rektal bölge kanserleri mutlaka ayırt edilmelidir.
Unutmayınız ki makattan kanama hemoroide bağlı olabileceği gibi makat bölgesi ya da kalın barsak kanserinin bir belirtisi de olabilir.
Hemoroid Dereceleri
Hemoroid öncelikli olarak iç ve dış hemoroid olarak üzere 2’ye ayrılır.
-
Dış Hemoroid :
Makat dış kısmındaki damarlardan köken alan, şişlik ve ağrı ile kendini gösteren hemoroidlerdir.
-
İç Hemoroid :
İç hemoroid makat iç kısmındaki damarlardan köken alan ve 4 evreye ayrılan hemoroidlerdir;
Evre 1 : Makat içinde damarlar genişler fakat makat dışına çıkmazlar
Evre 2 : Genişleyen damarlar dışkılama veya ıkınma sırasında dışarı çıkar ve kendiliğinden içeri girer
Evre 3 : Makat dışına çıkan hemoroid kendiliğinden makat içine giremez ancak elle itilerek içeri girer
Evre 4 : Makat dışına çıkan hemoroidler hiçbir şekilde makat içine girmez
Hemoroid Tedavi Yöntemleri
Yaşam önerileri:
- Liften zengin beslenilmeli
- Düzenli egzersiz yapılmalı
- Dar kıyafetlerden uzak durulmalı
- Uzun süre çömelmemeli, çömelerek iş yapılmamalı (yer silmek, çapa yapmak vs.)
- Ağır kaldırmamalı
- Baharatlı gıdalardan uzak durulmalı
İlaç Tedavisi:
- Damar büzücü ilaçlar
- Makat bölgesine etkili kremler, pomadlar ve fitiller
Cerrahi Tedavi:
1- Skleroterapi
Makatta genişlemiş olan damarların içine uygulanan büzüştürücü ve damar duvarlarının birbirine yapışmasını sağlayan ilaç tedavisidir. İşlem 3-5 dakika sürer, hasta aynı gün yaşamına devam edebilir. İşlemin birkaç kez tekrarlanması gerekebilir.
2- İnfrared Koagülasyon
Halk bu işlemi lazerle tedavi olarak bilir. Aslında lazer olarak bilinen durum, aslında kızıl ötesi ışın ile damarların yakılması işlemidir. İşlem ortalama 3-5 dakikadır. Hasta aynı gün taburcu edilebilir.
3- Bant Ligasyon Yöntemi
Hemoroidin köküne lastik bant uygulanması ve sıkışan damarın kuruyup düşmesi mantığına dayanır. Hasta aynı gün yaşamına dönebilir.
4- Longo Yöntemi
Evre 3 -4 hemoroidlerde barsağın iç kısmından yaklaşık 2 cm’lik halka şeklinde dokunun kesilerek, kalan dokuların birbirine zımbalanmasını sağlayan bir yöntemdir. Hemoroidal damarların bütünlüğü bozularak büzüşmesi sağlanmış ve kısalan barsak iç kısmı nedeniyle sarkma ortadan kalkmış olur.
5- Cerrahi Hemoroidektomi (Ferguson Tekniği)
Cerrahi yöntemle yani bistüri ile damarların kesilerek çıkarılması ve dikiş atılarak kalan dokunun bütünlüğünün sağlanmasının sağlandığı cerrahilerdir. Halen tüm dünyada sık kullanılan bir yöntem olup, dikişli olması diğer yöntemlere göre daha ağrılı bir iyileşme sürecine neden olabilmektedir.
6- Ultrasonik Hemoroidektomi
Yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılarak damarların yakılarak çıkarılması sağlanır. Operasyon kansız bir cerrahidir. Ultrasonik dalgalar kullanıldığı için doku hasarı koter benzeri cihazlara göre çok daha azdır ve ağrı çok daha az olmaktadır. Dikiş olmaması ve işlemin kısa sürmesi büyük avantajdır. Tarafımızca sık kullanılan bir yöntemdir.
6- Lazer Hemoroidolizis
Lazer çok şiddetli, tek renk ışık demetidir. Uygun hemoroid hastalarında lazer hemoroidolizis yöntemi ağrısız, kanamasız ve çabuk uygulanabilen güvenli bir tedavi yöntemdir. Tarafımızca da başarıyla kullanılan bir yöntemdir.
Hangi Hemoroide Hangi Cerrahi?
Hastanın genel durumu, tedaviden beklentileri, hastalığın evresi ve muayene bulguları sonucunda her hasta için önereceğimiz yöntem aynı olmayabilir. Yukarıda tarif edilen bütün yöntemler uygun hastalarda tarafımızca kullanılmaktadır. Hasta ameliyat öncesi muayene edilerek o hasta için en uygun yöntem belirlenir. Yöntemin avantaj ve dezavantajları hastaya ayrıntılı olarak anlatılır. Böylece hasta bütün tedavi süreci hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olmuş olacaktır.
Unutulmamalıdır ki, makattan kanama önemli bir bulgudur. Mutlaka ayırıcı tanının yapılması gerekir. Anal fissür, perianal fistül, perianal apse, makat bölgesi kanserleri ile hemoroidin tedavi öncesi karışmaması sağlanmalıdır.