Anal Fistül Nedir? Belirtileri Nelerdir?

İnsanlar; çevresel ve genetik faktörlere bağlı olarak birtakım sağlık sorunları ile karşılaşırlar. Onlardan birisi de anal fistüldür. Birçok kişi; anal fistül ile anal fissürün aynı şey olduğunu düşünür. Ancak, her iki sağlık problemi arasında farklar vardır. 

Anal Fistül Nedir? 

Anal fistül; vücutta meydana gelen birtakım rahatsızlıklar sonucu oluşan anormal anatomik yapılar olarak tanımlanabilir. Bu tür yapılanmalar yüzünden vücut sıvılarının dokular arası geçişi mümkün hale gelir. Bunun yanı sıra, birtakım komplikasyonlar dolayısıyla vücut sağlığını olumsuz etkileyen hastalıklara davetiye çıkarılır. Anal fistül nedir diye merak edenlere bu hastalığın zararlı bir yapılanmanın ürünü olduğunu söylemek gerekir. 

Anal fistülden önce fistülün genel tanımından bahsedilmelidir. Vücudun herhangi bir boşluğuna veya içi boş olan bir organa ait olan dokuların birtakım nedenlerden dolayı bütünlüğünün bozulması ve beklenmedik bir şekilde başka bir dokuyla veya cilt ile irtibata geçmesi ve birleşmesi durumuna fistül adı verilir. Söz konusu iki alan, organ veya doku arasında birtakım vücut sıvılarının geçiş yapması; ortaya ciddi bir sağlık sorununu çıkarır. 

Anal fistül; makatın iç tarafında bulunan bağırsak dokusu ile dış tarafındaki cilt alanı arasındaki kanal olarak ifade edilebilir. Tedavi edilmeyen veya boşaltılmasında geç kalınan makat çevresindeki abselerin hem bağırsak hem de cilt tarafına delinmiş olması; anal fistülü tanımlar. Anal fistül; kendisini birtakım yaygın belirtilerle gösterir. Bilhassa makat çevresinde hiçbir şekilde iyileşmeyen ve zaman zaman birtakım akıntılarla kendisini gösteren delikler; anal fistülün varlığını ifade eder. Anal apselerin tekrarlanması da bu sorunun ileri boyutta olduğunu gösterir. 

Anal fistül ile anal fissür genellikle karıştırılır. Ancak, anal fissür; makat çatlağıdır. Uzun süren kabızlık ve ishal vakalarında ıkınmaya bağlı olarak makat bölgesinde birtakım yırtılmalar oluşur. Söz konusu yırtılmalar yüzünden rahatsız edici ağrı, kanama ve yanma gibi durumlar ortaya çıkar. Anal fissür; dışkılama sürecindeki düzensizliklerin devam etmesi yüzünden kolay kolay iyileşmeyen bir hastalık olarak kendisini gösterir. Bu noktada, makat çatlağına yönelik olarak etkili bir tedavi gerçekleştirilmelidir. Bunun yanı sıra, kabızlık veya ishali ortadan kaldırmak adına farklı bir tedaviye daha başvurulmalıdır. 

Sonuç olarak, anal fistül ile anal fissür; birbirinden bağımsız iki rahatsızlıktır. 

Anal Fistül Neden Olur? 

Anal apse; anal fistül neden olur sorusuna verilecek en iyi cevaptır. Bir başka deyişle, anal fistül vakalarının neredeyse tamamının altında yatan etken anal apsedir. Bunun yanı sıra, Crohn hastalığı dolayısıyla oluşması da mümkündür. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıkların bir sonucu olarak da anal fistüle rastlanabilir. Buna ek olarak, kanser, travma ve tüberküloz da anal fistüle sebep olabilir. 

Anal Fistül Belirtileri 

• Fistülün deride dışarıdan fark edilecek seviyede ağızlaşması; anal fistül belirtileri arasında bulunur. 
• Kişinin oturduğu pozisyonda zonklama ile kendisini gösteren bir ağrıyla karşılaşması 
• Makat çevresinde ciddi bir kızarıklık, hassasiyet ve ağrı durumuna rastlanması
• Anüs bölgede şişme 
• Makat çevresinde iltihaba bağlı olarak ortaya çıkan akıntı
• Kişinin dışkılama sırasında ağrı hissetmesi
• Makatta oluşan hem kokulu hem de irinli akıntı
• Dışkıda kana rastlanması

Bu tür durumlar; anal fistül belirtileri olarak da ifade edilebilir. Ancak, yine de kesin teşhis için vakit kaybetmeden bir doktora görünülmelidir. 

Anal Fistül Çeşitleri 

Tıpkı diğer hastalıklarda olduğu gibi anal fistülün de farklı çeşitleri bulunuyor. Anal fistül; makatta dışkı tutmayı sağlayan kaslarla olan ilişkilerine göre farklı gruplara ayrılır. 

• Anal fistül çeşitleri arasında ilk sırada intersfinkterik fisküller vardır. Bu fistül; makatı kontrol eden iç kas ile dış kas arasından geçerek makatın iç kısmına doğru açılır. 
• Bir diğer anal fistül çeşidi ise transfinkterik fistüldür. Makatı kontrol eden iç ve dış kas içinden geçerek makat – deri arasına açılır. 
• Makatın çevresindeki tüm kasları geride bırakarak deri yüzeyine doğru yönelen fistüle suprasfinkterik fistül adı verilir. 
• Ekstrasfinkterik fistül; kalın bağırsağın son bölümüne doğrudan açılması gibi bir durumun söz konusu olduğu fistül çeşididir. 

Anal Fistül Tedavisi 

Anal fistül tedavisi; cerrahi yöntemlerle gerçekleştirilir. Bunun yanı sıra, apse veya aktif bir enfeksiyonun varlığı halinde apsenin boşaltılmasına gerek duyulur. Akut enfeksiyonun gerilemesiyle beraber cerrahi tedavi sürecine geçilir. 

Anal Fistül Ameliyatı

Anal fistül ameliyatı sırasında fistül kanalının tamamen çıkarılmasına rastlanır. Bunun yanı sıra, zemini açık bırakılabilir. Ayrıca, fistülün kısmen çıkarılıp iç tarafının kapatılması da mümkün olabilir. Makat içi bölgenin kapatılması adına özel cerrahi yöntemler kullanılır. Özellikle seton adındaki bağlama ve kementler sayesinde süreç başarıyla tamamlanır. Buna ek olarak, biyolojik yapıştırıcılara veya tıpalara da ihtiyaç duyulur. Ayrıca, lazer yöntemiyle fistülün içi tamamen yakılarak ortadan kaldırılabilir. İnce kameraların başrolünde olduğu endoskopik yöntemler sayesinde süreç başarıyla tamamlanır. 

Anal Fistül Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler 

Anal fistül ameliyatı sonrası bakım son derece önemlidir. Hekimin tavsiye etmiş olduğu beslenme şekli tercih edilmelidir. Bunun yanı sıra, yara bakımı için gerekli olabilecek pansuman bakımları aksatılmadan yapılmalıdır. Ayrıca, kişisel bakıma çok önem verilmelidir. Ameliyatın ardından bilhassa lifli besinler tüketilmelidir. Su başta olmak üzere bol miktarda sıvı tüketilmelidir.