Dil Seçiniz
Parathormon nedir?

Parathormon Nedir? Görevi Nedir?

İnsanlar; yıllar içerisinde birtakım sağlık problemleri ile karşılaşırlar. Bazı hormonların çalışmaması veya normalden az çalışması halinde ortaya bazı sağlık sorunları çıkar. Vücut adına hayati önem taşıyan hormonlardan birisi de parathormondur. PTH veya paratiroid hormonu olarak da bilinir.

Parathormon: kandaki ve vücut sıvısındaki kalsiyum ve fosfor dengesinin düzenlenmesinden sorumludur. Ayrıca, kalsiyumun kemiklerden kana geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Buna ek olarak, sindirimi tamamlanan besinler içerisinde yer alan kalsiyum iyonlarının kana emilimini de sağlar. Ayrıca, fosforun böbreklerden atılmasını azaltmakla kalmayıp kandaki miktarının çoğalmasını da sağlayarak son derece önemli bir işlevi yerine getirir. 

Parathormon Nedir?

İnsanların aklında parathormon nedir sorusu bulunuyor. Paratiroid bezleri tarafından salgılanan bir hormondur. Vücuttaki kalsiyum miktarını düzenlemekle görevli bir hormon olarak bilinir. Ayrıca, kan testlerinde PTH olarak gösterilmesi söz konusudur. 

Parathormon Görevi Nedir?

Parathormon görevi aşağıdaki gibi özetlenebilir:

  • Kalsiyumun kemiklerden kana geçmesini sağlayan bir hormondur. 
  • Kandaki ve vücut sıvısındaki fosfor ve kalsiyum dengesini sağlamakla yükümlüdür. 
  • Kan kalsiyum seviyesinin ideal düzeyde olması noktasında önem taşır. 
  • Kalsiyum miktarının düşmesiyle beraber PTH salgılanır. Bu sayede, kalsiyum düzeyi artar. 
  • Kalsiyum düzeyinin fazla veya normal olduğu hallerde paratiroid bezleri PTH salınımını azaltır. 
  • Kan kalsiyum seviyesinin normal olması son derece önemlidir. Bu sayede, kalp, sinir sistemi, kemikler ve böbreklerin sağlığı en iyi şekilde korunmuş olunur. 

Parathormon; C hücreleri adı verilen hücreler tarafından sentezlenen ve salgılanan bir hormon olarak bilinir. 

Parathormon Yükselince Ne Olur?

Parathormon yüksekliği; kandaki kalsiyum düzeyinin yükselmesine sebep olur. Hem kalsiyum hem de parathormon yüksekliği;  kemiklerde erime ve zayıflama gibi farklı bir problemi ortaya çıkarır. Buna ek olarak, artan kalsiyumun böbreklerde birikmesi; kum ve taş oluşumu gibi farklı bir probleme neden olur. 

Hasta; parathormon yüksekliği yüzünden denge ve yürüyüş bozuklukları ile karşılaşır. Sürekli su içme ve buna bağlı olarak idrara çıkma sorunu ile karşı karşıya gelir. Sonuç olarak, kişinin genel vücut sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur. 

Parathormon Yüksekliği Nedenleri

Parathormon yüksekliği nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Böbrek yetmezliği ve hastalıkları
  • Kalsiyum ve magnezyum eksikliği
  • Paratiroid bezi problemleri, büyümeleri ve tümörleri
  • D vitamini eksikliği ya da vücutta gereğinden fazla D vitamini bulunması
  • Fosfor içeren gıdaların tüketilmesi
  • Hamilelik
  • Vücuttaki kalsiyum seviyesinin yüksek olması
  • Düşük kan kalsiyum seviyesi
  • Fosfor yükselmesi
  • Böbreklerdeki ciddi sağlık problemleri
  • Kişinin birtakım şiddetli bulaşıcı hastalıklarının olması
  • Kişinin ağır egzersizler yapmasından dolayı vücuttaki kasların hasar görmesi 

Parathormon Yüksekliği Belirtileri 

Parathormon yüksekliği belirtileri aşağıdaki gibi özetlenebilir: 

  • Şiddetli kas, eklem, ülser ve sırt ağrısı
  • Yorgunluk, halsizlik ve depresyon şikayetleri
  • İştahsızlık
  • Mide bulantısı
  • Böbrek taşı
  • Kaşıntı
  • Aşırı su içme isteği
  • Pankreatit
  • Sık sık idrara çıkma
  • Uyku hali
  • Kemiklerde kist
  • EKG’de bozulma
  • Yürüyüş ve denge bozuklukları

Parathormon Yüksekliği Tedavisi

Parathormon yüksekliği; hiperparatiroidi olarak bilinir. Paratiroid hormonunun herhangi bir sebepten dolayı daha fazla salgılanması sonucu ortaya parathormon yüksekliği gibi ciddi bir sorun çıkar. Bunun yanı sıra, parathormon yüksekliğinin üç farklı türü vardır. Bu noktada, primer hiperparatiroidinin tek çözümünün cerrahi olduğunu söyleyebiliriz. Sekonder ve tersiyer hiperparatiroidinde ise hem cerrahi hem de medikal tedavi seçeneklerine başvurulur. Birçok hasta; ameliyat olmak istemez. Bu gibi kişilerin etanol ablasyon ile tedavi edilmeleri söz konusudur. 

Cerrahi olarak tedavi; etkisini kısa sürede gösterir. Çünkü, hastalıklı bezin en kısa sürede çıkartılması söz konusudur. Boynun hemen yanındaki 2.5 cm’lik bir kesi ile gerçekleştirilen ameliyat son derece başarılıdır. Hastanın ameliyat günü evine gitmesi söz konusu olabilir. 

Paratiroid ameliyatlarının başarılı olması için birtakım unsurlara ihtiyaç vardır. Her şeyden önce, bu hastalığın laboratuvar yöntemleri ile kesinleştirilmesi gerekir. Ayrıca, görüntüleme yöntemleri ile de hasta bezin yeri net olarak belirlenir. Bu ameliyat; iyi bir cerrah tarafından gerçekleştirilmelidir. Bunun yanı sıra, ameliyat sırasında çıkartılan bezin paratiroid bezi olduğu doğrulanmalıdır. Son olarak, hastaya parathormon ölçümü yapılmalıdır. Bu sayede, başka hastalıklı bezin olup olmadığı kontrol edilmelidir. 

Parathormon düşüklüğü

Parathormon Düşünce Ne Olur?

Parathormon düşüklüğü sonucunda kişinin kan kalsiyum seviyesi de düşer. Buna bağlı olarak, kişinin parmak uçları ve ağız çevresinde birtakım karıncalanma ve uyuşma vakalarına rastlanır. Ayrıca, şiddetli ağrı ile kendisini gösteren kas krampları ortaya çıkabilir. Elde kasılmalar meydana gelir. Kalsiyumun aşırı düştüğü hallerde nefes borusunda kasılma gibi daha ciddi bir sorun oluşur. 

Parathormon Düşüklüğü Nedenleri

Parathormon düşüklüğü nedenleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

  • Kanser türleri
  • Aşırı kalsiyum alınması (D vitamini alınması olarak da ifade edilebilir)
  • Paratiroid bezlerinin radyasyona maruz kalması
  • Vitamin ve mineral dengesizlikleri
  • Lenfoma yüksekliği
  • Sarkoidoz hastalığı 
  • Cerrahi operasyon esnasında paratiroid bezlerinin zarar görmesi 

Parathormon Düşüklüğü Belirtileri

Parathormon düşüklüğü; kendisini birtakım belirtilerle ortaya çıkarır. 

  • Kaslarda ağrılı olabilen kramplar
  • Ağız çevresi başta olmak üzere ayak ve el parmak uçlarında uyuşma ve karıncalanma yaşanması 
  • Ellerde kasılmanın meydana gelmesi
  • Gırtlakta veya bronşlarda kasılma nöbeti görülmesi 

Parathormon Düşüklüğü Tedavisi 

Parathormon düşüklüğü söz konusu olduğunda vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır. Doktorun gerçekleştireceği birtakım tetkiklerin ardından parathormon düşüklüğünün nedeni ortaya çıkarılacaktır. Bir sonraki aşamada, altında yatan sebebe göre gerekli tedavi gerçekleştirilir.

Yorum Yap

Hasta Görüşleri

Op. Dr. Çetin ALTUNAL

20.05.1980 tarihinde Ankara’ da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Ankara’ da tamamladı. Lise eğitimi sırasında TÜBİTAK Bilim Olimpiyatları’ nda matematik ve kimya dallarında okulunu temsil etti. Daha sonra Uludağ ve Kırıkkale üniversitelerinde eğitimini tamamlayarak genel cerrahi uzmanı oldu. Eğitim sürecinde üst ve alt GİS endoskopisi (özefagogastroduodenoskopi ve kolonoskopi), laparoskopi (kapalı ameliyat teknikleri), yoğun bakım, yanık ve deney hayvanları gibi konularda ayrıca eğitim aldı. Türk Cerrahi Derneği, Dahili ve Cerrahi Yoğun Bakım Derneği üyelikleri bulunmakta olup, Kırıkkale Üniversitesi, Başkent Üniversitesi, Muş Devlet Hastanesi (zorunlu hizmet), Özel Duygu Hastanesi ve Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi çalıştığı bazı kurumlardır.